TORBALI‘NIN TARİHİ

İsmini antik çağın ünlü şehirlerinden biri olan “Metropolis” diğer adıyla Triyanna yada Tripolisten aldığı rivayet edilen Torbalı, tarihin bilinen devirlerinden beri çeşitli uygarlıkların merkezi durumundadır.

Torbalı, Küçük Menderes Havzası’nın verimli toprakları üzerine kurulmuştur. Ephesos (Selçuk), Smyrna (İzmir), Kolophon (Değirmendere), Nation (Ahmetbeyli) ve Nif (Kemalpaşa) antik kentleri arasında kalan bölgede, M.Ö 3000 yıllarında ilk yerleşim gerçekleşmiştir.

Metropolis kentiyle birlikte yöreye gelişmiş, M.Ö VII. yy da Lydia zamanında en parlak çağını yaşamış, daha sonrada sırasıyla Neolitik, Kalkolitik, Tunç Çağları ile Frigya, Lydia, Pers, Roma ve Bizans dönemlerini, 1071-1317 tarihlerinde Selçuklular ve Aydınoğuları, daha sonraları Osmanlı dönemini yaşamıştır.

Torbalı‘nın Türk egemenliğinde bir yönetim birimi statüsü kazanması 1390 yılında Yıldırım Beyazit‘ ın Şehzadesi Ertuğrul Bey‘in vali olarak Aydın‘ a atanmasıyla başlamış, Torbalı o dönemde İzmir Sancağına bağlı bir yerleşim birimi olarak kayıtlara geçmiştir.

1425 yılından sonra ise Osmanlı yönetimi altına girmiştir.

Birinci Dünya Savaşı’nı müteakiben 15 Mayıs 1919 – 7 Eylül 1922 yılları arasında 40 aya yakın süre işgal altında kalan Torbalı, Kurtuluş Savaşı‘nın kazanılması ve Cumhuriyetin ilanı ile birlikte İzmir‘ in Sancağı olarak kurulmuş, bundan sonra İzmir‘ e bağlı bir nahiye olmuştur.

Torbalı 26 Haziran 1926 tarih ve 387 sayılı Teşkilatı Mülkiye Kanunu ile, ilçe haline getirilmiş, 1927 yılında ise belediyelik olmuştur.

TORBALI‘NIN COĞRAFİ KONUMU

Torbalı, İzmir`in güneydoğusunda yer alır. İl merkezine uzaklığı 45 km`dir. Kuzeyinde Kemalpaşa; doğusunda Tire ve Bayındır; batısında Menderes; güneyinde Selçuk ile çevrelenir.

İlçenin yüzölçümü 603 km2`dir. Ayrancılar, Çaybaşı, Karakuyu, Pancar, Subaşı ve Yazıbaşı olmak üzere 6 beldesi ve 22 köyü bulunmaktadır.

2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı`na göre toplam nüfusu 93.216`dır. Bu nüfusun 55.117`si merkezde, 35.037`si belde ve köylerde yaşamaktadır.

İlçede 46 İlköğretim Okulu, 9 Orta Öğretim kurumu bulunmakta; 21309 öğrencinin eğitim gördüğü bu okullarda 1.193 öğretmen görev yapmaktadır.

İlçede, 1 Devlet Hastanesi, 1 SSK Dispanseri, 9 Sağlık ocağı, 10 Sağlık Evi, 1 Ana Çocuk Sağlığı, 1 Verem savaş Dispanseri hizmet vermektedir.

İlçe ekonomisinde tarım çok önemli bir yer tutmaktadır. Seracılık, sebzecilik ve hayvancılık ileri düzeydedir.

Torbalı, İzmir`e 45 km uzunluğunda çift hatlı demiryolu ile bağlıdır. İzmir–Aydın otoyolu karayolu ulaşımı hızlandırmıştır. Adnan Menderes Havalimanı`na ve Ege Serbest Bölgesi`ne 30 km uzaklıktadır. Karabel üzerinden, Kemalpaşa – Ankara karayoluna bağlantısı vardır. Bu olanaklar, son yıllarda, ilçeyi sanayi yatırımları açısından önemli bir çekim noktası haline getirmiştir.

METROPOLİS

İzmir’in 45 km. doğusunda yeralan Torbalı’nın ilk yerleşim alanı, Torbalı Ovası’nın batısında Yeniköy ile Özbey köyleri arasında bir tepe üzerinde kurulan Metropolis antik kentidir. “Ana Tanrıça Kenti” anlamına gelen Metropolis’de “Metter Galeria” isimli Ana Tanrıça’ya ait kült mağarası, Uyuzdere’de Gallerion Dağı’nın eteklerinde bulunmuş. Yapılan kazılarda, ana tanrıça heykelcikleri, kabartmalı kaseler, kandiller, bilicilikte kullanılan aşık kemikleri ve adak eşyaları ortaya çıkarılmıştır.

Kaynak:

Tarih: http://www.torbali.bel.tr/index.php?islem=menu&id=2
Coğrafya: http://www.torbali.bel.tr/index.php?islem=menu&id=3
Metropolis: http://www.torbali.bel.tr/index.php?islem=menu&id=5
WikiPedia: http://tr.wikipedia.org/wiki/Torbalı
Tarih Coğrafya Metropolis